PSO - Fizyka

Przedmiotowy System Oceniania z fizyki w klasach VII – VIII

w Prywatnej Szkole Podstawowej w Skarżysku – Kamiennej.

1. CELE OCENIANIA.

1)Ocenianie i sprawdzanie jest integralnym elementem procesu nauczania i powinno występować w różnych formach oraz we wszystkich jego etapach.

2) Ocenianie wewnątrzszkolnych osiągnięć edukacyjnych uczniów z fizyki, polega na rozpoznaniu przez nauczyciela poziomu i postępu w opanowaniu przez ucznia wiadomości w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania.

3) Celami sprawdzania osiągnięć uczniów na różnych ogniwach lekcji są:

a) dostarczanie informacji o stopniu opanowania wiedzy i umiejętności przez ucznia na danym etapie kształcenia;

b) wykrycie luk i błędów wiedzy ucznia;

c) wskazanie uczniom w jaki sposób mogą luki w wiedzy uzupełnić, a błędy poprawić;

d) uwzględnić zaangażowanie, staranność i wkład pracy ucznia;

e) wdrażanie uczniów do samooceny i umiejętności planowania nauki;

f) prognozować przyszłe wyniki nauczania;

g) motywowanie ucznia do dalszej pracy;

h) stanowić pomoc przy planowaniu czynności;

i) uzmysłowić nauczycielowi konieczność zmiany modyfikacji czy też kontynuacji metod pracy z uczniem, a zatem dawać podstawę do ewaluacji programu.

2. KRYTERIA OCEN I FORMUŁOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH.

1) Oceny osiągnięć uczniów dokonywane są na podstawie hierarchii wymagań tak, aby spełnienie wyższych wymagań uwarunkowane było spełnieniem wymagań niższych (wg B. Niemierko):

a) łatwość nauczania zagadnień (przystępność dla uczniów);

b) doniosłość naukowa przekazywanych treści;

c) niezbędność wewnątrzprzedmiotowa dla opanowania kolejnych tematów z przedmiotu;

d) użyteczność w życiu codziennym.

2) Systematyczne ocenianie wiedzy i umiejętności ucznia w różnych formach w warunkach zapewniających obiektywność oceny.

3) Stopnie są jawne dla uczniów i ich rodziców. Na prośbę rodziców stopnie są uzasadniane.

4) Ocenione prace kontrolne (sprawdziany, kartkówki), których oceny mają znaczny wpływ na ocenę semestralną uczniowie otrzymują do domu, po wcześniejszym zeskanowaniu przez nauczyciela.

5) Poziom opanowania umiejętności uczniów z fizyki, ocenia się według sześciostopniowej skali ocen:

a) Celujący - cel - 6;

b) Bardzo dobry- bdb - 5;

c) Dobry - db - 4;

d) Dostateczny - dost - 3;

e) Dopuszczający - dop - 2;

f) Niedostateczny - ndst - 1.

6) Sposób ustalania ocen cząstkowych z fizyki jest podawany uczniom na pierwszych zajęciach w danym roku szkolnym oraz przypominany w miarę potrzeb. 

7) Przy wystawianiu oceny kierujemy się następującymi kryteriami ogólnymi:

a) zakres i jakoś wiadomości;

b) rozumienie materiału;

c) posługiwanie się i operowanie nabytymi wiadomościami;

d) kultura przekazywania wiadomości.

8) Wymagania edukacyjne dostosowane są do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia posiadającego opinię poradni psychologiczno - pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się.

9) Podczas oceniania:

a) dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości ucznia;

b) dobór metod  i form oceniania do  indywidualnych możliwości ucznia;

c) podczas odpowiedzi ustnych dłuższe oczekiwanie na odpowiedź, powtórzenie pytania, precyzowanie jasno i krótko pytania;

d) podczas robienia notatek - ograniczenie do najistotniejszych wiadomości;

e) wydłużenie czasu pracy przy pisemnych formach wypowiedzi;

f) zmniejszenie ilości zadań podczas prac pisemnych;

g) ocenianie prac pisemnych tylko pod względem zawartości merytorycznej, poziom graficzny pisma i estetyka nie mają wpływu na ocenę.

10) Symptomy trudności i sposoby dostosowania wymagań u uczniów o inteligencji niższej niż przeciętna w zakresie nauczania fizyki.

a) Symptomy trudności:

- trudności z wykonywaniem bardziej złożonych działań,

- trudność z pamięciowym przyswajaniem i/lub odtwarzaniem z pamięci wyuczonych treści (np. tabliczka mnożenia, skomplikowane wzory, układy równań),

- problem z rozumieniem treści zadań,

- potrzeba większej ilości czasu na zrozumienie i wykonanie zadania.

b) Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów:

- częste odwoływanie się do konkretu (np. graficzne przedstawianie treści zadań), szerokie stosowanie zasady poglądowości,

- omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopni trudności (pamiętając, że obniżenie wymagań nie może zejść poniżej podstawy programowej),

- podawanie poleceń w prostszej formie (dzielenie złożonych treści na proste, bardziej zrozumiałe części),

- wydłużanie czasu na wykonanie zadania,

- podchodzenie do dziecka w trakcie samodzielnej pracy w razie potrzeby udzielenie pomocy, wyjaśnień, mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania,

- zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie samodzielnie wykonać,

- potrzeba większej ilości czasu i powtórzeń dla przyswojenia danej partii materiału.

11) Symptomy zaburzeń i formy, metody, sposoby dostosowania wymagań u uczniów z dysleksją. 

a) Symptomy trudności:

- nieprawidłowe odczytywanie treści zadań tekstowych,

- niepełne rozumienie treści zadań, poleceń,

- trudności z wykonywaniem działań w pamięci, bez pomocy kartki,

- problemy z zapamiętywaniem reguł, definicji, 

- problemy z opanowaniem terminologii (np. nazw, symboli wielkości fizycznych),

- błędne zapisywanie i odczytywanie liczb wielocyfrowych (z wieloma zerami i miejscami po przecinku),

- przestawianie cyfr (np. 56 –65),

- nieprawidłowa organizacja przestrzenna zapisu działań matematycznych, przekształcania wzorów,

- mylenie znaków działań, odwrotne zapisywanie znaków nierówności,

- nieprawidłowe wykonywanie wykresów funkcji.

12) Formy, metody, sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych:

a) naukę definicji, reguł wzorów, symboli rozłożyć w czasie, często przypominać i utrwalać;

b) nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, przygotować wcześniej zapowiedzią, że uczeń będzie pytany;

c) w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdzać, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby udzielać dodatkowych wskazówek;

d) w czasie sprawdzianów zwiększyć ilość czasu na rozwiązanie zadań;

e) można też dać uczniowi do rozwiązania w domu podobne zadania;

f) uwzględniać trudności związane z myleniem znaków działań, przestawianiem cyfr;

g) materiał sprawiający trudność dłużej utrwalać, dzielić na mniejsze porcje;

h) oceniać tok rozumowania, nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny, co wynikać może z pomyłek rachunkowych;

i) oceniać dobrze, jeśli wynik zadania jest prawidłowy, choćby strategia dojścia do niego była niezbyt jasna, gdyż uczniowie dyslektyczni często prezentują styl dochodzenia do rozwiązania niedostępny innym osobom, będący na wyższym poziomie kompetencji. 

13) Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych dla uczniów z dyskalkulią:

a) możliwie jak najczęściej w trakcie samodzielnej pracy udzielać pomocy i wyjaśnień, podchodzić do ucznia;

b) pracować z uczniem na zajęciach wyrównawczych, często utrwalać opanowane umiejętności;

c) dawać więcej czasu na rozwiązywanie zadań;

d) nagradzać za wysiłek i pracę, a nie jedynie za jej efekty;

e) pozwolić na wykonywanie wszelkich obliczeń, które pozwolą dojść do poprawnego rozwiązania, nie wymagać metody przyjętej przez nauczyciela, ale pozwolić przyjąć własną strategię rozwiązywania zadania. Wykonywanie operacji matematycznych jest obniżone.

14) Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych dla uczniów słabowidzących.

a) pozwolić zajmować uczniowi dogodne dla siebie miejsce w klasie, aby samodzielnie regulował dopływ światła;

b) wydłużać czas podczas prezentacji rzeczy nowych i szczegółowych;

c) umożliwić pracę z materiałami pisanymi powiększoną czcionką;

d) indywidualizować wymagania i ocenianie w zakresie zadań wymagających szczegółowych obserwacji;

e) wydłużać czas dla czynności związanych ze spostrzeżeniem, czytaniem i pisaniem.

15)  Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych dla uczniów zdolnych.

a) Indywidualizacja, stopniowanie trudności;

b)Udzielanie pomocy koleżeńskiej;

c) Powierzanie odpowiedzialnych ról;

d) Tworzenie takich sytuacji dydaktycznych, które będą dla ucznia wyzwaniem i źródłem satysfakcji.

16) Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych dla uczniów słabosłyszący.

a) Symptomy trudności:

- Trudności w zakresie myślenia, rozumienia związków przyczynowo - skutkowych,

- Trudności w interpretacji zjawisk, których rozumienie wymaga słuchania.

b) Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych:

- Podawanie prostych informacji w formie pisemnej, wzbogacanie poleceń symbolem, ilustracja  lub symbolem wyuczonym,

-Wydłużenie czasu na podjęcie decyzji, udzielenie odpowiedzi, wykonanie zadania,

- Wypracowanie płaszczyzny porozumienia pozawerbalnego do potrzeb i możliwości ucznia,

- Pomoc przy organizowaniu warsztatu pracy poprzez wskazywanie właściwych metod.

3. WARUNKI, WYMAGANIA EDUKACYJNE JAKIE MUSI SPEŁNIĆ UCZEŃ, ABY UZYSKAĆ NASTĘPUJĄCE OCENY Z FIZYKI.

1) Wymagania na ocenę niedostateczną – wymagań nie ustala się. 

a) Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:

- nie opanował tych wiadomości i umiejętności, które są konieczne do dalszego kształcenia,

- nie potrafi rozwiązywać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności, nawet z pomocą nauczyciela,

- nie zna podstawowych praw, pojęć i wielkości fizycznych,

- często opuszcza zajęcia; nie uzupełnia podstawowych zaległości, 

- nie korzysta z proponowanych form pomocy (np. zespoły wyrównawcze, konsultacje indywidualne).

2) Wymagania na ocenę  dopuszczającą – dotyczą zapamiętywania wiadomości, czyli gotowości ucznia do przypomnienia sobie treści podstawowych praw fizyki, podstawowych wielkości fizycznych, najważniejszych zjawisk fizycznych. Uczeń potrafi rozwiązywać przy pomocy nauczyciela zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności. Zdobyte wiadomości i umiejętności są niezbędne do dalszego kontynuowania nauki fizyki i przydatne w życiu codziennym. A więc:

a) Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

- ma braki w wiadomościach i umiejętnościach określonych programem, a braki nie przekreślają możliwości dalszego kształcenie,

- zna podstawowe prawa i wielkości fizyczne,

- potrafi z pomocą nauczyciela wykonać proste doświadczenia fizyczne,

- sprostał wymaganiom koniecznym,

- systematycznie uczęszcza na zajęcia i uczestniczy w nich w miarę swoich możliwości. 

3) Wymagania na ocenę dostateczną – dotyczą zrozumienia wiadomości. Oznacza to że uczeń potrafi przy niewielkiej pomocy nauczyciela: wyjaśnić, od czego zależą podstawowe wielkości fizyczne (np. gęstość, praca, rezystancja itp.), zna jednostki tych wielkości, zna i potrafi wyjaśnić poznane prawa fizyki, umie je potwierdzić odpowiednimi, prostymi eksperymentami (np. prawo Archimedesa, prawo Ohma). 

a) Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

- opanował w podstawowym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem,

- potrafi zastosować wiadomości do rozwiązywania zadań z pomocą nauczyciela,

- potrafi wykonać proste doświadczenia fizyczne z pomocą nauczyciela,

- zna podstawowe wzory, jednostki i wielkości fizyczne,

- sprostał wymaganiom koniecznym i podstawowym. 

4) Wymagania na ocenę dobrą – dotyczą stosowania wiadomości i umiejętności w sytuacjach typowych. Oznacza to opanowanie przez ucznia umiejętności praktycznego posługiwania się wiadomościami, które są pogłębione i rozszerzone w stosunku do wymagań podstawowych (np. obliczanie wartości wielkości fizycznej według wzoru: gęstości, siły, mocy natężenia prądu itp.), uczeń potrafi samodzielnie rozwiązywać typowe zadania teoretyczne i praktyczne, korzystając przy tym ze słowników, tablic i innych pomocy naukowych.

a) Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

- opanował w dużym zakresie wiadomości określone programem nauczania,

- poprawnie stosuje wiadomości do rozwiązywania typowych zadań lub problemów,

- potrafi wykonać zaplanowane doświadczenie z fizyki, rozwiązywać proste zadania lub problemy,

- sprostał wymaganiom koniecznym, podstawowym i rozszerzającym. 

5) Wymagania na ocenę bardzo dobrą – dotyczą stosowania wiadomości i umiejętności w sytuacjach problemowych (np. szczegółowa analiza procesów fizycznych), w projektowaniu i wykonywaniu doświadczeń potwierdzających prawa fizyczne, rozwiązywaniu złożonych zadań rachunkowych (wyprowadzanie wzorów, analiza wykresów ) oraz przedstawionych wiadomości ponadprogramowych związanych tematycznie z treściami nauczania:

a) Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

- w pełnym zakresie opanował wiadomości i umiejętności programowe,

- zdobytą wiedze potrafi zastosować w nowych sytuacjach,

- jest samodzielny – korzysta z różnych źródeł wiedzy,

- potrafi zaplanować i przeprowadzić doświadczenia fizyczne,

- rozwiązuje samodzielnie zadania rachunkowe i problemowe,

- osiąga sukcesy w konkursach szkolnych (o ile są organizowane),

- sprostał wymaganiom koniecznym, podstawowym, rozszerzającym i dopełniającym.

6) Wymagania na ocenę celującą – są to wszystkie wymienione powyżej wymagania.

a) Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

- potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych),

- umie formułować problemy i dokonuje analizy lub syntezy nowych zjawisk,

- umie rozwiązywać problemy w sposób nietypowy,

- osiąga sukcesy w konkursach poza szkolnych (na szczeblu rejonowym i wojewódzkim),

- sprostał wymaganiom koniecznym, podstawowym, rozszerzającym i dopełniającym.

4. OCENA ŚRÓDROCZNA (ROCZNA).

Wystawiana jest na koniec pierwszego semestru lub koniec roku szkolnego. Ocena ta jest wynikiem wszystkich umiejętności ucznia na podstawie ocen cząstkowych, czyli będzie uwzględniać wszystkie oceny jakie wystawiono – indywidualne chęci ucznia oraz jego wkład pracy. 

5. STOSOWANE FORMY OCENIANIA.

1) Metody sprawdzania osiągnięć uczniów mogą być następujące: 

a) odpowiedź ustna (minimum jedna w roku);

b) sprawdziany, testy (po każdym przerobionym dziale);

c) kartkówki (minimum dwie w semestrze – z 3 ostatnich lekcji);

d) prace domowe (minimum jedna w semestrze).

e) Sprawdziany, testy – odbywać się będą po zakończeniu działu, będą zapowiedziane oraz wpisane do dziennika przynajmniej na tydzień wcześniej, oddane w terminie 14 dni od ich napisania (w przypadkach szczególnych np. choroba nauczyciela lub dni wolne od zajęć dydaktycznych, termin oddania ocenionych prac może ulec zmianie).Każdy uczeń jest zobowiązany do napisania sprawdzianu działowego, w razie nieobecności na sprawdzianie ustala wraz z nauczycielem następny termin sprawdzianu (w terminie do 2 tygodni po przyjściu do szkoły).

Sprawdzian, test lub prace klasową działową może poprawić uczeń, w terminie do 2 tygodni od oddania przez nauczyciela w terminie ustalonym przez nauczyciela. 

f) Odpowiedź ustna - na początku każdej lekcji co najmniej jedna osoba, będzie przypominała wiadomości poznane i omówione podczas dwóch lub trzech ostatnich zajęć.

g) Kartkówki – obejmują materiał z trzech ostatnich lekcji.

h) Praca na lekcji (indywidualna lub grupowa, aktywność, ćwiczenia praktyczne), prezentacje uczniowskie w postaci referatów, plansz, pomocy wykonanych przez uczniów - dla chętnych. Oceniana jest na tej samej lekcji w formie stopnia lub plusów (+/-).

i) Zadanie domowe – przynajmniej jedna osoba na lekcji odczytuje pracę domową, pozostali uczniowie mają sprawdzoną pracę ilościowo. W przypadku gdy uczeń niepoprawnie odrobi zadaną pracę nie otrzymuje oceny niedostatecznej. Jeśli uczeń nie zgłosi braku zeszytu lub pracy domowej przed lekcją otrzymuje ocenę niedostateczną.  

j) Uczeń ma prawo być do lekcji nieprzygotowany 2 x w semestrze (np. z powodu nieobecności na lekcji lub lekcjach wynikających z dłuższej choroby, spraw rodzinnych itp.) jeśli zgłosi to przed zajęciami, jeśli nie zgłosi a zostanie zapytany otrzymuje ocenę.

Dlaczego my?