§ V
KRYTERIA OCEN BIEŻĄCYCH
Kryteria oceniania testów i kartkówek
- Testy i kartkówki.
Uzyskane przez ucznia punkty (procentowo)
|
Ocena
|
100%
|
celujący (6)
|
99% - 90%
|
bardzo dobry (5)
|
89% - 75%
|
dobry (4)
|
74% - 50%
|
dostateczny (3)
|
49% - 30% (ew. 25% w przypadku testu o dużym stopniu trudności)
|
dopuszczający (2)
|
poniżej 30% (ew. 25% w przypadku testu o dużym stopniu trudności)
|
niedostateczny (1)
|
W zadaniach testowych otwartych, w których ocenie podlega poprawność ortograficzna, interpunkcyjna i estetyka pracy uczniowie z dysleksją (mający opinię PPP o dysleksji) są oceniani wg łagodniejszej skali tzn. dopuszcza się dwukrotnie większą liczbę błędów ortograficznych i interpunkcyjnych niż dla innych uczniów, a zamiast oceniać estetykę pracy pisemnej, ocenia się jej czytelność.
Kryteria oceniania dyktand
Oznaczanie błędów:
- ó – u
ż – rz - 6 pkt. (Błąd pierwszego stopnia)
ch – h
wielkie i małe litery
- zakończenia wyrazów:
-ii, -ji, -i, -ę, -, -em –en,
-ą, -om, -on,
zakończenia czasowników
w czasie przeszłym typu: - 4 pkt.
-ął, -ęła, -ęliśmy, -ęli, -ęły
pisownia partykuły „nie”
łączna lub rozdzielna pisownia
wyrażeń przyimkowych
pisownia przyimków złożonych
- błędy fonetyczne – 2 pkt.
- interpunkcja – 1pkt.
Skala oceniania dla klas 4: Dla klas 5 -6:
0 pkt. ujemnych celujący (6) 0 pkt. ujemnych celujący (6)
od - 1 do –8 pkt. bardzo dobry (5) od - 1 do –4 pkt. bardzo dobry (5)
od - 9 do – 18 pkt. dobry (4) od - 5 do – 10 pkt. dobry (4)
od - 19 do – 30 pkt. dostateczny (3) od - 11 do – 18 pkt. dostateczny (3)
od - 31 do – 46 pkt. dopuszczający (2) od - 19 do – 30 pkt. dopuszczający (2)
poniżej – 46 pkt. niedostateczny (1) poniżej – 30 pkt. niedostateczny (1)
Powyższe kryteria odnoszą się do dyktanda, którego długość nie przekracza 1 strony tekstu pisma odręcznego i opartego o wyrazy wyćwiczone na lekcjach.
Kryteria mogą być modyfikowane (zgodnie z zaleceniami metodyków) przez nauczyciela w zależności od stopnia trudności tekstu, ilości wyrazów, które nie były ćwiczone na lekcji, długości dyktanda, poziomu znajomości ortografii w klasie.
Uczniowie z dysleksją (opinią PPP o dysleksji) przygotowują się do dyktanda, w sposób wskazany przez nauczyciela, mogą je pisać (w wypadku lekkiej formy dysleksji), ale otrzymują tylko ocenę opisową lub są oceniani wg łagodniejszej skali, uczniowie z głęboką dysleksją tylko przepisują tekst dyktanda i otrzymują ocenę opisową, wzmacniającą ich
motywację do pracy.
Ocenianie różnych form wypowiedzi
Przedstawione w tym rozdziale szczegółowe kryteria poszczególnych form wypowiedzi pisemnych i ustnych zostały ułożone według ich ważności. Od stosowania się do tych kryteriów zależy uzyskanie przez ucznia odpowiedniej oceny.
Sprawdzając prace pisemne uczniów z dysleksją, mniejszą wagę przykładam do poprawności zapisu i estetyki, a większą do właściwej treści i kompozycji. Zwiększam dwukrotnie liczbę dopuszczalnych błędów w pracach tych uczniów.
Ocena celująca
Uczeń wypełnia wszystkie przedstawione kryteria, czyli w jego pracy lub wypowiedzi nie ma uchybień w żadnym z wymaganych kryteriów. Ponadto uczeń w pracy przedstawia i oryginalnie uzasadnia swój punkt widzenia przedstawianych faktów, wydarzeń, postaci. Samodzielnie interpretuje tekst literacki, do którego odnosi się praca. Posługuje się własnych charakterystycznym i ciekawym stylem wypowiedzi.
Ocena bardzo dobra
Uczeń wypełnia wszystkie przedstawione kryteria, czyli w jego pracy lub wypowiedzi nie ma uchybień w żadnym z wymaganych kryteriów lub są to uchybienia bardzo drobne i jednokrotne.
Ocena dobra
W pracy lub wypowiedzi ustnej można dostrzec drobne uchybienia w treści lub kompozycji, ale praca jest poprawna pod względem stylistycznym, językowym i pod względem zapisu. Może być to praca poprawna pod względem treści i kompozycji, lecz mająca uchybienia w warstwie językowej i stylistycznej lub w ortografii i interpunkcji.
Ocena dostateczna
W pracy znaleźć można uchybienia lub braki w treści, zachwiane proporcje między częściami pracy lub brak którejś z wymaganych części pracy. Może być to praca poprawna pod względem treściowym, ale mająca niewłaściwą kompozycję i błędy w warstwie językowej oraz w zapisie. Powinna to być jednak praca komunikatywna i zgodna z tematem.
Ocena dopuszczająca
Praca jest komunikatywna i zgodna z tematem, ale ma wiele poważnych uchybień we wszystkich kryteriach.
Ocena niedostateczna
Praca niezgodna z tematem lub niekomunikatywna. Ocenę niedostateczną otrzymuje również uczeń, który nie napisał pracy lub nie udzielił ustnej odpowiedzi. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną zobowiązany jest do poprawy pracy lub napisania pracy.
Kryteria oceniania literackich form wypowiedzi
(opowiadanie, opis, charakterystyka, sprawozdanie, streszczenie)
- Właściwe rozwinięcie tematu – zawartość treściowa:
- zgodność z tematem,
- unikanie nieuzasadnionych odstępstw od tematu,
- pełne rozwinięcie tematu,
- poprawność merytoryczna,
- zgodność z treścią tekstu literackiego (jeśli praca opiera się na tekście),
- logicznie przedstawia treść, nie ma w niej sprzeczności (np. w opowiadaniu: tworzy ciąg przyczynowo - skutkowy wydarzeń, określa czas i miejsce, upływ czasu, zmianę miejsca akcji, przedstawia przeżycia bohaterów i ich reakcje na kolejne wydarzenia; w opisie: przedstawia usytuowanie przestrzenne elementów, kształty, wielkość, barwy i inne cechy itp.),
- logiczne uzasadnianie, argumentowanie, wnioskowanie.
- Kompozycja:
- trójdzielność kompozycji (wstęp, rozwinięcie, zakończenie,
- zachowanie odpowiednich proporcji między częściami pracy,
- spójność tekstu – stylistyczne nawiązania między częściami pracy,
- nie pojawiają się nieuzasadnione powtórzenia kompozycyjne,
- logiczne uporządkowanie tekstu (np. chronologiczne),
- zachowanie odpowiedniego układu graficznego tekstu – rozczłonkowanie, właściwie rozmieszczone akapity.
- Poprawność stylistyczna:
- budowanie zdań logicznych, o właściwym szyku wyrazów,
- trafnie dobiera środki językowe (w zależności od formy wypowiedzi),
- płynność wypowiedzi,
- zasób słownictwa czynnego,
- nie pojawiają się nieuzasadnione kolokwializmy i wulgaryzmy,
- nie są nadużywane wyrazy obce i wyrazy zakłócające komunikatywność,
- styl dostosowany do formy wypowiedzi (bez mieszania stylów),
- właściwe wyznaczanie granicy zdania.
- Poprawność językowa:
- poprawność leksykalna (właściwe pod względem znaczeniowym słownictwo i związki frazeologiczne),
- poprawność fleksyjna,
- poprawne łączenie zdań składowych w zdaniach złożonych,
- nie pojawiają się powtórzenia wyrazów, konstrukcji zdaniowych.
- Poprawność ortograficzna.
- Poprawność interpunkcyjna.
- Estetyka – czytelny i estetyczny zapis oraz właściwie rozplanowany tekst.
Kryteria oceniania użytkowych form wypowiedzi
(zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, życzenia, telegram, kartka pocztowa, notatka, przepis kulinarny, instrukcja)
- Zawarcie w treści koniecznych dla tej formy informacji:
- dla kogo (imię i nazwisko lub inny sposób skonkretyzowania), od kogo (podpis), co, kiedy (data i godzina), gdzie (dokładny adres) – zaproszenie, zawiadomienie,
- dla kogo, od kogo, z jakiej okazji, czego życzę,
- bez zbędnych elementów (szczególnie w telegramie).
- Zgodność treści z tematem (poleceniem):
- redagowanie wypowiedzi w odpowiedniej intencji,
- skierowanie wypowiedzi do odpowiedniego adresata,
- pisanie w imieniu wskazanego nadawcy,
- informacje zgodne z poleceniem.
- Styl wypowiedzi:
- odpowiadający formie i funkcjonalny,
- zawiera zwroty grzecznościowe,
- poprawność stylistyczna,
- oryginalność sformułowań.
- Poprawność językowa i logika wypowiedzi.
- Komunikatywność wypowiedzi.
- Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna.
- Estetyka zapisu.
Kryteria oceniania listu prywatnego i oficjalnego
- Właściwe rozwinięcie tematu:
- zgodność z tematem,
- bez nieuzasadnionych odstępstw od tematu,
- pełne rozwinięcie tematu,
- zachowanie logiki wypowiedzi.
- Zachowanie wszystkich elementów właściwych dla tej formy wypowiedzi – nazwy miejscowości, daty, odpowiedniego nagłówka, treści właściwej, pozdrowień i podpisu.
- Odpowiednie rozplanowanie graficzne wszystkich wyżej wymienionych elementów.
- Trójdzielna kompozycja treści właściwej listu.
- Właściwa dla listu prywatnego lub oficjalnego treść wstępu, rozwinięcia i zakończenia.
- Styl wypowiedzi:
- odpowiednie dobranie stylu oficjalnego lub prywatnego,
- poprawność stylistyczna.
- Poprawność językowa.
- Poprawność ortograficzna (ze szczególnym uwzględnieniem pisowni form grzecznościowych) i interpunkcyjna.
- Estetyczne i czytelne pismo, właściwe rozplanowanie graficzne tekstu.
Kryteria oceniania planu odtwórczego i twórczego
- Treść:
- odtworzenie lub zaplanowanie wszystkich głównych elementów treści,
- redagowanie punktów odtwarzających wskazane w poleceniu elementy, np. wydarzenia, informacje lub elementy planowanej formy wypowiedzi,
- wprowadzenie rozróżnienia między ważniejszymi i mniej ważnymi elementami (właściwe rozplanowanie punktów planu ramowego i podpunktów szczegółowych rozwijających punkty główne),
- utrzymanie takiego samego stopnia uszczegółowienia wszystkich równoważnych punktów,
- brak elementów zbędnych.
- jednorodna forma we wszystkich punktach np. wszystkie punkty w formie równoważników zdań lub wszystkie w formie zdań oznajmujących,
- stosowanie typu wypowiedzeń wymaganego przez polecenie,
- zachowanie formy planu ramowego lub szczegółowego w zależności od polecenia.
- Forma:
- Poprawność stylistyczna i językowa oraz logika i jasność wypowiedzi.
- Poprawny zapis ortograficzny i interpunkcyjny.
- Estetyka, jasność i czytelność zapisu.
Kryteria oceniania odpowiedzi ustnej.
- Treść:
- przedstawienie wszystkich wymaganych informacji,
- stosowanie właściwego wnioskowanie i uzasadniania,
- przedstawienie trafnych argumentów,
- dobieranie właściwych przykładów ilustrujących prezentowaną treść,
- nie ma nieuzasadnionych odstępstw od tematu,
- oddzielanie informacji od własnej opinii.
- Kompozycja:
- logiczny układ treści (np. chronologiczny lub od najważniejszego do najmniej ważnego),
- powiązania między częściami wypowiedzi.
- Stosowanie formy zgodnej z wymaganą - zachowanie jej reguł i odpowiedniej stylistyki.
- Poprawność stylistyczna i językowa:
- komunikatywność i funkcjonalność wypowiedzi,
- budowanie wypowiedzeń poprawnych pod względem fleksyjnym, składniowym i stylistycznym,
- używanie słów i związków frazeologicznych poprawnych, zgodnie z zamierzonym znaczeniem,
- wykorzystywanie bogatego zasobu słownictwa, bez powtarzania tych samych słów, zwrotów i wyrażeń,
- budowanie zdań o różnorodnej konstrukcji składniowej (bez powtarzania tych samych konstrukcji),
- stosowanie odpowiednich środków językowych dostosowanych do tematu, intencji i adresata.
- Nawiązanie kontaktu ze słuchaczem.
- stosowanie właściwej intonacji i modulacji głosu,
- wykorzystywanie pozasłownych środków ekspresji,
- nawiązywanie kontaktu wzrokowego ze słuchaczami.
- Poprawna wymowa i akcentowanie.
opracowała Grażyna Jarczyńska