PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA
Z JĘZYKA POLSKIEGO W PRYWATNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ

W SKARŻYSKU - KAMIENNEJ

  

§I

Cele oceniania:

 

• stałe diagnozowanie postępów ucznia,
• motywowanie ucznia do dalszego zdobywania wiedzy i doskonalenia umiejętności,
• wskazywanie uczniowi dalszych kierunków rozwoju oraz pomoc w samodzielnym planowaniu tego rozwoju,
• informowanie ucznia i jego rodziców o postępach dziecka,
• dostarczanie nauczycielowi informacji na temat efektywności nauczania, właściwego doboru metod i form nauczania.

 

§II

Postanowienia ogólne

 

1. Ocena roczna i ocena semestralna jest zarówno średnią ważoną ocen cząstkowych oraz stwierdzeniem, w jakim stopniu uczeń opanował wymagane przez program nauczania umiejętności i wiadomości oraz oceną jego postępów edukacyjnych. Oceny bieżące mają różną wagę i zróżnicowany wpływ na ocenę klasyfikacyjną.
2. Uczeń w ciągu jednego semestru powinien otrzymać co najmniej 8 ocen cząstkowych, w tym przynajmniej 2 oceny ze sprawdzianów i przynajmniej dwie oceny z odpowiedzi ustnych i prac wykonanych samodzielnie na lekcji.

 

1. Oceny uzyskane ze sprawdzianów, samodzielnych prac, odpowiedzi ustnych na lekcji oraz wystawione na podstawie obserwacji pracy ucznia na lekcji mają największą wagę i miarodajnie pozwalają ustalić stopień opanowania wymaganych umiejętności i wiadomości, czyli stanowią podstawę do wystawienia oceny klasyfikacyjnej semestralnej, rocznej lub końcowej.
2. Oceny z prac domowych są ocenami informującymi nauczyciela i rodziców o postępach i systematyczności pracy dziecka, natomiast nie są podstawą do ustalania ocen klasyfikacyjnych.
3. Oceny niedostateczne otrzymane za brak prac domowych mogą jednak ujemnie wpłynąć na ocenę klasyfikacyjną, gdyż mówią o niesystematycznej pracy ucznia lub o zupełnym braku pracy nad opanowaniem umiejętności wyznaczonych przez program nauczania.
4. Nauczyciel, wystawiając ocenę roczną, opiera się na ocenie semestralnej oraz bierze pod uwagę wystawione w ciągu całego roku szkolnego oceny bieżące wpływające na ocenę klasyfikacyjną.
5. Ocena roczna może być niższa niż ocena semestralna, jeżeli w skali całego roku szkolnego uczeń nie zdobył umiejętności i wiadomości na poziom wyższej oceny, co potwierdzają oceny bieżące ze sprawdzianów prac samodzielnych i odpowiedzi ustnych.
6. Oceniając na bieżąco, szczególnie prace pisemne, ucznia z dysleksją lub innymi trudnościami w uczeniu się, nauczyciel stosuje łagodniejsze kryteria oceniania niż dla pozostałych uczniów (łagodniej ocenia błędy ortograficzne, interpunkcyjne i estetykę pisma).
7. Uczeń zobowiązany jest do poprawienia pisemnej lub ustnej pracy domowej według wskazówek nauczyciela i ma prawo uzyskać od nauczyciela pomoc w tej pracy. Poprawianie prac pisemnych pomaga uczniowi w opanowaniu wymaganych programem nauczania umiejętności i w utrwalaniu wiadomości.
8. Uczeń może dwa razy w ciągu semestru nie przygotować się do zajęć lekcyjnych (np. nie odrobić pracy domowej). Trzecie i każde kolejne nieprzygotowanie do zajęć równoznaczne jest z oceną niedostateczną (1).
9. Sprawdzanie pracy domowej może mieć różne formy:

• głośne czytanie pracy przez jednego ucznia, omawianie jej i poprawianie błędów przez wszystkich uczniów,
• sprawdzaniu przez nauczyciela prac wybranych uczniów lub sprawdzanie prac wszystkich uczniów,
• wzajemne sprawdzanie prac przez uczniów,
• sprawdzanie prac uczniów na ocenę lub sprawdzanie bez oceny z komentarzem oraz wskazaniem dobrych stron i błędów pracy.

1. Efektywność pracy w grupie oceniana jest raz w semestrze na podstawie efektów pracy, zaangażowania poszczególnych uczniów w pracę, obserwacji nauczyciela oraz oceny pozostałych członków grupy. Nauczyciel może wynagrodzić ucznia, który bardzo bobrze kierował pracą innych jednorazową oceną pozytywną lub ukarać oceną niedostateczną członków grupy, którzy nie brali udziału w wykonywaniu wyznaczonej pracy.
2. Nauczyciel ocenia stopniem wg skali określonej w Statucie Szkoły tylko wybrane prace i odpowiedzi ucznia. Inne prace i odpowiedzi nauczyciel może tylko omówić w formie ustnej, wskazując ich mocne i słabe strony. Taką opinię może ustalać razem z uczniami danej klasy, prosząc o określenie dobrych i słabych cech pracy lub odpowiedzi kolegi.
3. Uczeń, który podczas lekcji wykazał się samodzielnym myśleniem o wyjątkowej jak dla jego wieku logice, oryginalnym wysnuwaniem wniosków, interpretowaniem lub szczególną aktywnością może być przez nauczyciela wynagrodzony pozytywną oceną.
4. Najpóźniej na tydzień przed klasyfikacją semestralną lub roczną nauczyciel informuje ucznia i jego rodziców o przewidywanej ocenie klasyfikacyjnej i o ewentualnej możliwości jej poprawienia.
5. Ocena przewidywana może ulec zmianie. Jeśli uczeń uzyska lepsze oceny bieżące wpływające na ocenę klasyfikacyjną i poprawi oceny z zaległych sprawdzianów, ocena może ulec podwyższeniu. Jeżeli uczeń uzyska słabsze oceny bieżące wpływające na ocenę klasyfikacyjną i nie poprawi ocen z zaległych sprawdzianów, ocena może ulec obniżeniu.
6. Nauczyciel może wyznaczyć dodatkową pracę pisemną, ustną lub w innej formie dla ucznia przeszkadzającego w prowadzeniu lekcji.

 

§III

Sprawdziany

1. Nauczyciel zapowiada każdy sprawdzian z tygodniowym wyprzedzeniem i podaje zakres materiału obowiązujący na sprawdzianie, natomiast kartkówka obejmująca zakres materiału nie większy niż 3 jednostki lekcyjne nie musi być zapowiadana, gdyż informuje o bieżącym przygotowaniu ucznia.
2. Uczeń nieobecny na sprawdzianie zalicza sprawdzian w terminie i w formie wyznaczonej przez nauczyciela.
3. Uczeń ma możliwość poprawienia oceny ze sprawdzianu lub pracy kontrolnej w terminie wyznaczonym przez nauczyciela, ale nie później niż tydzień od dnia oddania sprawdzianu ocenionego przez nauczyciela.
4. Ocena uzyskana w wyniku poprawy zostaje wpisana do dziennika, jeśli jest oceną wyższą niż poprzednia.
5. Ocena uzyskana w wyniku poprawy zastępuje ocenę poprzednią, jeśli nie jest niższa od poprzedniej. Ustalając ocenę klasyfikacyjną, bierze się pod uwagę ocenę wyższą.
6. Uczeń może tylko raz poprawiać ocenę z danego sprawdzianu.
7. Uczeń, który pisał sprawdzian niesamodzielnie, otrzymuje ocenę niedostateczną i nie ma możliwości poprawienia tej oceny.
8. Jeżeli uczeń nie przystąpi do poprawy w wyznaczonym terminie (bez poważnego powodu), traci możliwość uzyskania wyższej oceny z tego sprawdzianu.
9. Sprawdziany są przechowywane w szkole do końca roku szkolnego i mogą być udostępniane rodzicom i uczniom na ich wniosek.
10. Po zapoznaniu ucznia z przewidywaną oceną semestralną lub roczną nauczyciel może zgodzić się na poprawę tylko tych ocen, których uczeń wcześniej nie miał możliwości poprawić (np. z powodu dłuższej choroby).

 

 

§IV

Formy pracy ucznia podlegające ocenie

 

• sprawdziany (testy, dyktanda, wypracowania klasowe, kartkówki),
• czytanie głośne,
• rozumienie czytanego tekstu (po głośnym lub cichym czytaniu),
• praca z tekstem,
• samodzielne prace pisemne na lekcji,
• samodzielnie sporządzane notatki,
• uzupełnianie kart pracy,
• wykonywanie zadań wg instrukcji,
• ćwiczenia gramatyczne, redakcyjne, ortograficzne,
• recytacja wiersza i fragmentów prozy,
• odpowiedzi ustne na lekcji i wypowiedzi na określony temat,
• redagowanie wypowiedzi z określoną intencją, do określonego adresata, w imieniu określonego nadawcy,
• redagowanie pism użytkowych i dłuższych form literackich,
• redagowanie planów odtwórczych i twórczych,
• znajomość reguł ortograficznych, definicji wyznaczonych przez program nauczania,
• samodzielne korzystanie ze źródeł informacji, w tym ze słowników,
• prace domowe – pisemne, ustne lub przygotowane w innej formie,
• znajomość treści lektury i innych zadanych do przeczytania tekstów,
• przygotowanie do lekcji (odpowiedź z lekcji poprzedniej, zaprezentowanie samodzielnie wyszukanych informacji),
• przygotowanie zleconego przez nauczyciela projektu,
• prowadzenie zeszytu,
• prowadzenie zeszytu lektury indywidualnej,
• efektywność pracy w grupie,
• aktywność na zajęciach lekcyjnych,
• udział w konkursach, apelach i uroczystościach, jeśli dziecko zaprezentowało tam umiejętności polonistyczne np. recytację,
• ustne zaliczanie testów w wypadku ucznia z głęboką dysleksją utrudniającą mu samodzielne czytanie poleceń i tworzenie wypowiedzi pisemnych.

 

§ V

KRYTERIA OCEN BIEŻĄCYCH

 

Kryteria oceniania testów i kartkówek

 

1. Testy i kartkówki.

 

 

Uzyskane przez ucznia punkty (procentowo)	Ocena
100%	celujący (6)
99% - 90%	bardzo dobry (5)
89% - 75%	dobry (4)
74% - 50%	dostateczny (3)
49% - 30% (ew. 25% w przypadku testu o dużym stopniu trudności)	dopuszczający (2)
poniżej 30% (ew. 25% w przypadku testu o dużym stopniu trudności)	niedostateczny (1)

 

 

W zadaniach testowych otwartych, w których ocenie podlega poprawność ortograficzna, interpunkcyjna i estetyka pracy uczniowie z dysleksją (mający opinię PPP o dysleksji) są oceniani wg łagodniejszej skali tzn. dopuszcza się dwukrotnie większą liczbę błędów ortograficznych i interpunkcyjnych niż dla innych uczniów, a zamiast oceniać estetykę pracy pisemnej, ocenia się jej czytelność.

 

 

 

Kryteria oceniania dyktand

 

Oznaczanie błędów:

 

1. ó – u
   ż – rz                                    - 6 pkt. (Błąd pierwszego stopnia)
   ch – h
   wielkie i małe litery
2. zakończenia wyrazów:
   -ii, -ji, -i, -ę, -, -em –en,
   -ą, -om, -on,
   zakończenia czasowników               
   w czasie przeszłym typu:                            - 4 pkt.
   -ął, -ęła, -ęliśmy, -ęli, -ęły
   pisownia partykuły „nie”
   łączna lub rozdzielna pisownia
   wyrażeń przyimkowych
   pisownia przyimków złożonych
3. błędy fonetyczne – 2 pkt.
4. interpunkcja – 1pkt.

 

 

Skala oceniania dla klas 4:                                           Dla klas 5 -6:

 

0 pkt. ujemnych celujący (6)                               0 pkt. ujemnych celujący (6)

od - 1 do –8 pkt. bardzo dobry (5)                     od - 1 do –4 pkt. bardzo dobry (5)

od - 9 do – 18 pkt. dobry (4)                              od - 5 do – 10 pkt. dobry (4)

od - 19 do – 30 pkt. dostateczny (3)                   od - 11 do – 18 pkt. dostateczny (3)

od - 31 do – 46 pkt. dopuszczający (2)               od - 19 do – 30 pkt. dopuszczający (2)

poniżej – 46 pkt. niedostateczny (1)                   poniżej – 30 pkt. niedostateczny (1)

Powyższe kryteria odnoszą się do dyktanda, którego długość nie przekracza 1 strony tekstu pisma odręcznego i opartego o wyrazy wyćwiczone na lekcjach.

Kryteria mogą być modyfikowane (zgodnie z zaleceniami metodyków) przez nauczyciela w zależności od stopnia trudności tekstu, ilości wyrazów, które nie były ćwiczone na lekcji, długości dyktanda, poziomu znajomości ortografii w klasie.

 

 

Uczniowie z dysleksją (opinią PPP o dysleksji) przygotowują się do dyktanda, w sposób wskazany przez nauczyciela, mogą je pisać (w wypadku lekkiej formy dysleksji), ale otrzymują tylko ocenę opisową lub są oceniani wg łagodniejszej skali, uczniowie z głęboką dysleksją tylko przepisują tekst dyktanda i otrzymują ocenę opisową, wzmacniającą ich

motywację do pracy.
Ocenianie różnych form wypowiedzi

 

Przedstawione w tym rozdziale szczegółowe kryteria poszczególnych form wypowiedzi pisemnych i ustnych zostały ułożone według ich ważności. Od stosowania się do tych kryteriów zależy uzyskanie przez ucznia odpowiedniej oceny.

Sprawdzając prace pisemne uczniów z dysleksją, mniejszą wagę przykładam do poprawności zapisu i estetyki, a większą do właściwej treści i kompozycji. Zwiększam dwukrotnie liczbę dopuszczalnych błędów w pracach tych uczniów.

 

 

Ocena celująca

Uczeń wypełnia wszystkie przedstawione kryteria, czyli w jego pracy lub wypowiedzi nie ma uchybień w żadnym z wymaganych kryteriów. Ponadto uczeń w pracy przedstawia i oryginalnie uzasadnia swój punkt widzenia przedstawianych faktów, wydarzeń, postaci. Samodzielnie interpretuje tekst literacki, do którego odnosi się praca. Posługuje się własnych charakterystycznym i ciekawym stylem wypowiedzi.

 

Ocena bardzo dobra

Uczeń wypełnia wszystkie przedstawione kryteria, czyli w jego pracy lub wypowiedzi nie ma uchybień w żadnym z wymaganych kryteriów lub są to uchybienia bardzo drobne i jednokrotne.

 

Ocena dobra

W pracy lub wypowiedzi ustnej można dostrzec drobne uchybienia w treści lub kompozycji, ale praca jest poprawna pod względem stylistycznym, językowym i pod względem zapisu. Może być to praca poprawna pod względem treści i kompozycji, lecz mająca uchybienia w warstwie językowej i stylistycznej lub w ortografii i interpunkcji.

 

Ocena dostateczna

W pracy znaleźć można uchybienia lub braki w treści, zachwiane proporcje między częściami pracy lub brak którejś z wymaganych części pracy. Może być to praca poprawna pod względem treściowym, ale mająca niewłaściwą kompozycję i błędy w warstwie językowej oraz w zapisie. Powinna to być jednak praca komunikatywna i zgodna z tematem.

 

Ocena dopuszczająca

Praca jest komunikatywna i zgodna z tematem, ale ma wiele poważnych uchybień we wszystkich kryteriach.

 

Ocena niedostateczna

Praca niezgodna z tematem lub niekomunikatywna. Ocenę niedostateczną otrzymuje również uczeń, który nie napisał pracy lub nie udzielił ustnej odpowiedzi. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną zobowiązany jest do poprawy pracy lub napisania pracy.
Kryteria oceniania literackich form wypowiedzi

 

(opowiadanie, opis, charakterystyka, sprawozdanie, streszczenie)

 

1. Właściwe rozwinięcie tematu – zawartość treściowa:

• zgodność z tematem,
• unikanie nieuzasadnionych odstępstw od tematu,
• pełne rozwinięcie tematu,
• poprawność merytoryczna,
• zgodność z treścią tekstu literackiego (jeśli praca opiera się na tekście),
• logicznie przedstawia treść, nie ma w niej sprzeczności (np. w opowiadaniu: tworzy ciąg przyczynowo - skutkowy  wydarzeń, określa czas i miejsce, upływ czasu, zmianę miejsca akcji, przedstawia przeżycia bohaterów i ich reakcje na kolejne wydarzenia; w opisie: przedstawia usytuowanie przestrzenne elementów, kształty, wielkość, barwy i inne cechy itp.),
• logiczne uzasadnianie, argumentowanie, wnioskowanie.

1. Kompozycja:

• trójdzielność kompozycji (wstęp, rozwinięcie, zakończenie,
• zachowanie odpowiednich proporcji między częściami pracy,
• spójność tekstu – stylistyczne nawiązania między częściami pracy,
• nie pojawiają się nieuzasadnione powtórzenia kompozycyjne,
• logiczne uporządkowanie tekstu (np. chronologiczne),
• zachowanie odpowiedniego układu graficznego tekstu – rozczłonkowanie, właściwie rozmieszczone akapity.

1. Poprawność stylistyczna:

• budowanie zdań logicznych, o właściwym szyku wyrazów,
• trafnie dobiera środki językowe (w zależności od formy wypowiedzi),
• płynność wypowiedzi,
• zasób słownictwa czynnego,
• nie pojawiają się nieuzasadnione kolokwializmy i wulgaryzmy,
• nie są nadużywane wyrazy obce i wyrazy zakłócające komunikatywność,
• styl dostosowany do formy wypowiedzi (bez mieszania stylów),
• właściwe wyznaczanie granicy zdania.

1. Poprawność językowa:

• poprawność leksykalna  (właściwe pod względem znaczeniowym słownictwo i związki  frazeologiczne),
• poprawność fleksyjna,
• poprawne łączenie zdań składowych w zdaniach złożonych,
• nie pojawiają się powtórzenia wyrazów, konstrukcji zdaniowych.

1. Poprawność ortograficzna.
2. Poprawność interpunkcyjna.
3. Estetyka – czytelny i estetyczny zapis oraz właściwie rozplanowany tekst.

 

 

 

Kryteria oceniania użytkowych form wypowiedzi

(zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie, życzenia, telegram, kartka pocztowa, notatka, przepis kulinarny, instrukcja)

 

1. Zawarcie w treści koniecznych dla tej formy informacji:

• dla kogo (imię i nazwisko lub inny sposób skonkretyzowania), od kogo (podpis), co, kiedy (data i godzina), gdzie (dokładny adres) – zaproszenie, zawiadomienie,
• dla kogo, od kogo, z jakiej okazji, czego życzę,
• bez zbędnych elementów (szczególnie w telegramie).

1. Zgodność treści z tematem (poleceniem):

• redagowanie wypowiedzi w odpowiedniej intencji,
• skierowanie wypowiedzi do odpowiedniego adresata,
• pisanie w imieniu wskazanego nadawcy,
• informacje zgodne z poleceniem.

1. Styl wypowiedzi:

• odpowiadający formie i funkcjonalny,
• zawiera zwroty grzecznościowe,
• poprawność stylistyczna,
• oryginalność sformułowań.

1. Poprawność językowa i logika wypowiedzi.
2. Komunikatywność wypowiedzi.
3. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna.
4. Estetyka zapisu.

 

Kryteria oceniania listu prywatnego i oficjalnego

 

1. Właściwe rozwinięcie tematu:

• zgodność z tematem,
• bez nieuzasadnionych odstępstw od tematu,
• pełne rozwinięcie tematu,
• zachowanie logiki wypowiedzi.

1. Zachowanie wszystkich elementów właściwych dla tej formy wypowiedzi – nazwy miejscowości, daty, odpowiedniego nagłówka, treści właściwej, pozdrowień i podpisu.
2. Odpowiednie rozplanowanie graficzne wszystkich wyżej wymienionych elementów.
3. Trójdzielna kompozycja treści właściwej listu.
4. Właściwa dla listu prywatnego lub oficjalnego treść wstępu, rozwinięcia i zakończenia.
5. Styl wypowiedzi:

• odpowiednie dobranie stylu oficjalnego lub prywatnego,
• poprawność stylistyczna.

1. Poprawność językowa.
2. Poprawność ortograficzna (ze szczególnym uwzględnieniem pisowni form grzecznościowych) i interpunkcyjna.
3. Estetyczne i czytelne pismo, właściwe rozplanowanie graficzne tekstu.

Kryteria oceniania planu odtwórczego i twórczego

 

1. Treść:

• odtworzenie lub zaplanowanie wszystkich głównych elementów treści,
• redagowanie punktów odtwarzających wskazane w poleceniu elementy, np. wydarzenia, informacje lub elementy planowanej formy wypowiedzi,
• wprowadzenie rozróżnienia między ważniejszymi i mniej ważnymi elementami (właściwe rozplanowanie punktów planu ramowego i podpunktów szczegółowych rozwijających punkty główne),
• utrzymanie takiego samego stopnia uszczegółowienia wszystkich równoważnych punktów,
• brak elementów zbędnych.
• jednorodna forma we wszystkich punktach np. wszystkie punkty w formie równoważników zdań lub wszystkie w formie zdań oznajmujących,
• stosowanie typu wypowiedzeń wymaganego przez polecenie,
• zachowanie formy planu ramowego lub szczegółowego w zależności od polecenia.

2. Forma:

3. Poprawność stylistyczna i językowa oraz logika i jasność wypowiedzi.
   
   
4. Poprawny zapis ortograficzny i interpunkcyjny.
   
   
5. Estetyka, jasność i czytelność zapisu.

 

Kryteria oceniania odpowiedzi ustnej.

 

1. Treść:

• przedstawienie wszystkich wymaganych informacji,
• stosowanie właściwego wnioskowanie i uzasadniania,
• przedstawienie trafnych argumentów,
• dobieranie właściwych przykładów ilustrujących prezentowaną treść,
• nie ma nieuzasadnionych odstępstw od tematu,
• oddzielanie informacji od własnej opinii.

1. Kompozycja:

• logiczny układ treści (np. chronologiczny lub od najważniejszego do najmniej ważnego),
• powiązania między częściami wypowiedzi.

1. Stosowanie formy zgodnej z wymaganą - zachowanie jej reguł i odpowiedniej stylistyki.
2. Poprawność stylistyczna i językowa:

• komunikatywność i funkcjonalność wypowiedzi,
• budowanie wypowiedzeń poprawnych pod względem fleksyjnym, składniowym i stylistycznym,
• używanie słów i związków frazeologicznych poprawnych, zgodnie z zamierzonym znaczeniem,
• wykorzystywanie bogatego zasobu słownictwa, bez powtarzania tych samych słów, zwrotów i wyrażeń,
• budowanie zdań o różnorodnej konstrukcji składniowej (bez powtarzania tych samych konstrukcji),
• stosowanie odpowiednich środków językowych dostosowanych do tematu, intencji i adresata.

1. Nawiązanie kontaktu ze słuchaczem.

• stosowanie właściwej intonacji i modulacji głosu,
• wykorzystywanie pozasłownych środków ekspresji,
• nawiązywanie kontaktu wzrokowego ze słuchaczami.

1. Poprawna wymowa i akcentowanie.

 

opracowała Grażyna Jarczyńska